bójki między uczniami bójki między uczniami - nigdy bójki między uczniami - raz lub dwa bójki między uczniami - kilka razy bójki między uczniami - często bójki między uczniami - bardzo często wyzywanie się wyzywanie się - nigdy wyzywanie się - raz lub dwa wyzywanie się - kilka razy wyzywanie się - często wyzywanie się - bardzo często namawianie do bójki namawianie do bójki - nigdy namawianie do bójki - raz lub dwa namawianie do bójki - kilka razy namawianie do bójki - często namawianie do bójki - bardzo często robienie sobie nawzajem przykrych żartów czy kawałów robienie sobie nawzajem przykrych żartów czy kawałów - nigdy robienie sobie nawzajem przykrych żartów czy kawałów - raz lub dwa robienie sobie nawzajem przykrych żartów czy kawałów - kilka razy robienie sobie nawzajem przykrych żartów czy kawałów - często robienie sobie nawzajem przykrych żartów czy kawałów - bardzo często kradzieże kradzieże - nigdy kradzieże - raz lub dwa kradzieże - kilka razy kradzieże - często kradzieże - bardzo często wymuszanie pieniędzy wymuszanie pieniędzy - nigdy wymuszanie pieniędzy - raz lub dwa wymuszanie pieniędzy - kilka razy wymuszanie pieniędzy - często wymuszanie pieniędzy - bardzo często agresywne zachowania wobec nauczycieli agresywne zachowania wobec nauczycieli - nigdy agresywne zachowania wobec nauczycieli - raz lub dwa agresywne zachowania wobec nauczycieli - kilka razy agresywne zachowania wobec nauczycieli - często agresywne zachowania wobec nauczycieli - bardzo często szantażowanie szantażowanie - nigdy szantażowanie - raz lub dwa szantażowanie - kilka razy szantażowanie - często szantażowanie - bardzo często obgadywanie za plecami obgadywanie za plecami - nigdy obgadywanie za plecami - raz lub dwa obgadywanie za plecami - kilka razy obgadywanie za plecami - często obgadywanie za plecami - bardzo często popychanie, szarpanie, plucie popychanie, szarpanie, plucie - nigdy popychanie, szarpanie, plucie - raz lub dwa popychanie, szarpanie, plucie - kilka razy popychanie, szarpanie, plucie - często popychanie, szarpanie, plucie - bardzo często wandalizm - niszczenie rzeczy wandalizm - niszczenie rzeczy - nigdy wandalizm - niszczenie rzeczy - raz lub dwa wandalizm - niszczenie rzeczy - kilka razy wandalizm - niszczenie rzeczy - często wandalizm - niszczenie rzeczy - bardzo częstoSerotonina jest jednym z najważniejszych neuroprzekaźników w mózgu odpowiedzialnym za procesy zasypiania, kontrolę nastroju i samopoczucia, poziom serotoniny ma wpływ na potrzeby seksualne i apetyt. Serotonina jest pochodną tryptofanu, dlatego podnosząc poziom tryptofanu możemy zwiększyć syntezę serotoniny. PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacjiPojęcie i rodzaje agresji * - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów. Jako wieloletnia nauczycielka mam do czynienia z osobami , które z różnych powodów przejawiają zachowanie agresywne. Dotyczy to zarówno uczniów, rodziców a także nauczycieli. Publikując ten temat mam nadzieją przybliżyć problem osobom zainteresowanym tą tematyką. W potocznym języku jak i w literaturze specjalistycznej stosuje się różne określenia do opisu pewnej kategorii problemowych zachowań uczniów w szkole; określa się je jako agresja, przemoc, tyranizowanie i osaczenie. Termin agresja w psychologii oznacza działanie skierowane przeciwko osobom lub przedmiotom, wywołującym u jednostki niezadowolenie lub gniew. Celem jest wyrządzenie szkody przedmiotowi agresji, określonym osobom lub grupom społecznym. Potocznie znaczenie terminu agresja oznacza wrogie zachowania, mające na celu wyrządzenie komuś szkody, spowodowanie strat czy bólu. Ogólnie mówi się więc o agresji jako o działaniu zmierzającym do wyrządzenia krzywdy drugiej osobie. Podjęte działanie określa się w tym przypadku mianem "agresji", natomiast sam zamiar – "agresywnością". Zachowanie agresywne może być jawne o fizycznym lub werbalnym charakterze, może też wystąpić jako Agresywność i agresja (z łac. aggressio – napaść, natarcie) według N. Sillamy’ego jest to "... skłonność do atakowania, w znaczeniu węższym termin ten odnosi się do czyjegoś wojowniczego charakteru, a w sensie bardziej ogólnym agresywność wskazuje na dynamizm mocnej osobowości, jednostki nie uchylającej się, ani od przezwyciężenia trudności, ani od walki Jeszcze w szerszym znaczeniu "agresywność" jest podstawową skłonnością, dzięki której istota żywa może zaspokoić swe potrzeby witalne, a w tym głównie żywieniowe i seksualne traktuje agresję jako "ukierunkowane działanie zmierzające do spowodowania urazu psychicznego lub szkody fizycznej (...). Za zachowanie agresywne można uznać tylko takie, które wywołane jest zamiarem zadania szkody, krzywdy, bólu, cierpienia). Z. Skorny twierdzi, że agresja jest aspołecznym zachowaniem się wynikającym z wrogich tendencji i chęci szkodzenia innym lub niszczenia a I. Pospiszyl wskazuje, że "agresja to każde zamierzone działanie w formie otwartej lub symbolicznej – mające na celu wyrządzenie komuś lub czemuś szkody, straty czy bólu". W leksykonie pedagogicznym można znaleźć ujęcie agresji, po pierwsze jako zachowanie podejmowane z zamiarem spowodowania szkody, prowadzące potencjalnie lub faktycznie do negatywnych dla innych konsekwencji, po drugie jako wewnętrzny stan emocjonalno-motywacyjny jednostki cechujący się irytacją, złością, gniewem, chęcią szkodzenia i niszczenia, czy w końcu jako skłonność do częstego używania przemocy w relacjach z innymi, jako sposób rozwiązywania konfliktów bądź realizacji celów życiowych. K. Doroszewicz twierdzi, że w koncepcjach psychologicznych termin agresja używany jest w następujących znaczeniach: agresja może oznaczać sytuacyjnie wywołany stan emocjonalno-motywacyjny człowieka, określany także jako gniew, złość, irytacja, oburzenie lub tzw. emocjonalną gotowość do agresji; agresja może być rozumiana jako mniej lub bardziej złożona reakcja, czyli postać zachowania interpersonalnego; agresja bywa traktowana jako indywidualna własność, cecha. W tym przypadku stosuje się także określenie "wrogość"; agresja to także sekwencja, ciąg interpersonalnych lub społecznych interakcji ocenianych na podstawie standardów społeczno-kulturowych. Agresję traktuje się jako przeciwieństwo zachowań prospołecznych, a więc można ją określić jako zachowanie prowadzące do negatywnych skutków – szkody, straty, krzywdy, bólu, cierpienia – dla osoby, wobec której jest skierowana. W związku z takim definiowaniem agresji powstaje pytanie, czy każde zachowanie, które powoduje niekorzystne konsekwencje dla drugiej osoby, jest zachowaniem agresywnym np.: dziecko wkłada przypadkiem palec w oko matki, sprawia ból, matka daje klapsa. Nie ulega wątpliwości, że inne były intencje matki i dziecka. Dziecko sprawiło ból nieumyślnie, matka zaś tak. A zatem istotnym elementem definicji zachowań agresywnych jest wskazanie na intencjonalność, czyli zamiar sprawienia cierpienia, bólu itp. Trzeba zaznaczyć, że intencje takie nie zawsze są uświadamiane i jasno werbalizowane, co może prowadzić do rozbieżności w ocenie zachowania między sprawcą i obserwatorem. Czynności agresywne mogą być efektem różnorodnych mechanizmów psychologicznych. A. Rożnowska zauważa, że w psychologii zainteresowanie agresją sięga początku naszego stulecia i związane jest z nazwiskiem Zygmunta Freuda i Alfreda Adlera. Badania naukowe nad tym zjawiskiem rozpoczęły się w latach trzydziestych i stanowią przedmiot zainteresowania nie tylko psychologii, ale również pedagogiki, socjologii, medycyny, etnologii i wielu innych. Ta sama autorka uważa, że agresja jest zjawiskiem, które towarzyszy człowiekowi od początku istnienia. W języku potocznym definiowana jest na wiele sposobów. Jako synonimów używa się określeń typu: napad, atak. Powołując się na E. Gruszecką twierdzi, że etykietę agresywnych nadajemy zachowaniom, których istotą jest szkodliwość, anormatywność, ale nie tylko. Jako agresywne identyfikuje przemoc, morderstwa, gwałt, bicie, kopanie, plucie, pewne formy i ton wypowiedzi (docinanie, ironiczne i kąśliwe uwagi), ale także np. wyraz twarzy, dźwięki muzyki, styl ubierania się, a nawet kolory. Potocznie synonimem agresji jest przemoc, która w szerszym znaczeniu obejmuje agresję fizyczną, werbalną i konieczność podporządkowania się uczuciom nacisku lub ograniczenia swobody. Przemoc jest przeciwieństwem możliwości wyboru, wolności i łagodności, tym samym może oznaczać tyle co przymus. Przemoc określana jest jako związane z naruszeniem norm moralnych użycie siły w stosunku do osoby lub grupy osób, najczęściej w celu wymuszenia określonych zachowań lub postaw. Jeszcze inne spojrzenie na definicję agresji przytacza J. Danilewska pisząc, że przez agresję rozumie "każde zamierzone działanie w formie otwartej lub symbolicznej mające na celu wyrządzenie komuś lub czemuś szkody, straty, bólu fizycznego lub cierpienia moralnego". Jest to agresja interpersonalna i odnosi się do zachowań międzyludzkich intencjonalnie organizowanych w celu wyrządzenia szkody jednostce lub grupie społecznej, jest umyślnym działaniem na szkodę jednostki, którego nie da się społecznie usprawiedliwić. Na ogół jednak w definicjach agresji akcentowane są dwa zasadnicze elementy: agresywne zachowanie niosące ze sobą negatywne skutki dla ofiary oraz intencjonalność, przy czym sprawcę opisuje się jako pragnącego zranić bądź uszkodzić fizycznie lub psychicznie ofiarę. Nie ma jasności co do definicji agresji, a niejednoznaczność wynika z wielu przyczyn, między innymi z braku zgodności co do jej źródeł. W powszechnie przyjętych obecnie definicjach uwzględnia się jednocześnie intencje i skutek zachowania, co jest sobie bliskie. W tych kategoriach agresję ujmuje się wówczas, gdy zachowanie jednostki będzie miało na celu wyrządzenie szkody, cierpienia, bólu, przykrości, utratę społecznie cenionych wartości innej osobie lub grupie osób Pewne jest jednak to, że agresja istnieje i staje się sposobem na życie, metodą załatwiania swoich spraw, rozwiązywania konfliktów i zaspakajania swoich potrzeb często bez liczenia się z drugim człowiekiem i bez poszanowania norm życia agresji Istnieją różne rodzaje agresji i duże bogactwo ich szczegółowych form. Wyróżnia się agresję fizyczną, słowną i przeniesioną. Istnieje także podział na agresję fizyczną, werbalną i samoagresję, czyli skierowaną na samego siebie. Tyszkowa natomiast wyróżniła agresję motoryczną i werbalną. Agresja motoryczna to wrogie fizyczne zachowanie skierowane na osobę lub przedmiot (bicie kolegów, niszczenie przedmiotów). Agresja werbalna to słowne obrażanie, przezywanie i kłótnie. Szerszego podziału agresji dokonała J. Grochulska. Wyróżniła agresję jako instynkt, agresję jako reakcję na frustrację, agresję jako popęd oraz agresję jako nawyk. Agresja jako instynkt. Powstała ona w drodze ewolucji i jest potrzebna do utrzymania gatunku. Człowiek rodzi się z gotowym instynktem, nazywanym instynktem walki, niezbędnym do życia, tak jak na przykład instynkt głodu. To właśnie instynkt walki jest jednym z ważniejszych, podstawowych instynktów. Wiąże się z nim uczucie gniewu, które stanowi impuls powodujący wystąpienie różnych zachowań agresywnych. Dowodem istnienia instynktu walki jest wyraźna przyjemność, jaką sprawia chłopcom w wieku 9-12 lat prowadzenie jako reakcja na frustrację. Frustracja powstaje wówczas, gdy w toku realizacji jakiegoś celu człowiek natrafia na przeszkodę udaremniającą tę realizację. Rezultatem frustracji będzie agresja. Zatem zawsze można być pewnym istnienia frustracji u człowieka, który ujawnia zachowania agresywne. Jednakże nie we wszystkich sytuacjach frustracyjnych pojawia się agresja. Przede wszystkim nie ma jej wtedy, kiedy występują tzw. reakcje zastępcze, dzięki którym dana osoba osiąga cel nie identyczny, lecz podobny do pierwotnie jako nabyty popęd. Istnieje kilka, nieznacznie różniących się od siebie koncepcji agresji, jako nabytego popędu. Jedna z nich podkreśla rolę gniewu, druga rolę konfliktowych oczekiwań dotyczących wzmocnienia zachowania agresywnego. Ponieważ zachowanie agresywne bywa często konsekwencją gniewu, mogłoby więc być następstwem wystąpienia bodźców sygnałowych, które aktualnie wywołują jako nawyk. Analizując agresję jako nawyk przyjmujemy, że są nim zachowania destruktywne czy wrogie. Agresywność może być trwałą cechą charakteryzującą całą osobowość człowieka. Wielu autorów wyróżnia dwa podstawowe rodzaje agresji: impulsywną i instrumentalną. Agresja impulsywna, zwana też afektywną lub reaktywną, stanowi odpowiedź organizmu na negatywny bodziec, jej celem jest redukcja napięcia. "Do tej kategorii należy agresja pojawiająca się wskutek frustracji, a więc np. zaistnienia przeszkody na drodze do realizacji jakiejś potrzeby. Powodem agresji impulsywnej może być krytykowanie, obrażanie, poniżanie, ale także działanie pewnych bodźców fizycznego otoczenia człowieka np. silne nieregularne błyski światła, szum, hałas, nieprzyjemne dźwięki, wysoka lub niska temperatura, przykre zapachy, zbytnie zagęszczenie ludzi w jednym miejscu". W początkowym stadium agresja impulsywna służy do rozładowania napięcia emocjonalnego, przyniesienia ulgi, jednak z czasem jednostka przekonuje się, że akty gniewu mogą przynosić również korzyści, przyczyniać się do osiągania celu np.: odzyskania zabranej zabawki, wymuszenia zainteresowania. W ten sposób zachowanie agresywne zostało nagrodzone i dlatego bardzo szybko utrwala się i zaczyna powtarzać. Agresja instrumentalna zwana inaczej "w służbie potrzeb", jest przejawem defektu w procesie socjalizacji jednostki. "Jej celem jest spowodowanie cierpienia ofiary, ale cierpienie to służy jako narzędzie realizacji jakiejś potrzeby. Taką potrzebą może być np. chęć zdobycia aprobaty kolegów, a sposobem jej osiągnięcia bicie, kopanie, atakowanie przypadkowej ofiary." Agresja ta powstaje nie na bazie emocji negatywnych, ale w efekcie kalkulacji zysków i strat, zazwyczaj jest powierzchowna i pozbawiona znamion racjonalnego myślenia. Innym podziałem zachowań agresywnych spotykanym w literaturze jest klasyfikacja ze względu na pełnione funkcje i wyróżnia się wśród nich agresję zadaniową, spontaniczną i naśladowczą. Agresja zadaniowa powstaje za sprawą podjętej funkcji lub konieczności wypełnienia postawionego zadania, często wynika z przymusu, nakazu. Istnieją formy agresji zadaniowej o charakterze prospołecznym, służącym socjalizacji, społecznemu dobru, na przykład stosowanie właściwych kar przez rodziców czy wychowawców. Łatwo jednak przekroczyć granice prospołecznych form agresji i sprowadzić je do roli parawanu służącego do realizacji innych celów czy rozładowania emocjonalnego . Agresja spontaniczna, zwana inaczej agresją dla przyjemności, "nie jest reakcją na zdarzenie wywołujące gniew, nie jest także wyuczonym narzędziem realizacji podjętych (narzuconych) zadań, pojawia się spontanicznie, bez prowokacji. Jej jedynym celem jest wykonanie aktu agresywnego zachowania, a więc zadanie bólu, spowodowanie cierpienia, uszkodzenie czegoś lub kogoś. Jest zachowaniem wyuczonym, podejmowanym dla przyjemności.". Agresję tę uważa się za wynik zaburzeń w czynnościach adaptacyjnych jednostki. Agresja naśladowcza, jest wynikiem oglądania agresywnych modeli wzorów zachowań. U podstaw agresji naśladowczej leżą motywy zarówno emocjonalne, jak i instrumentalne, stanowi więc wariant opisanych wcześniej rodzajów agresji. W wyniku psychologicznych badań nad genezą agresywnego zachowania dzieci wyróżniono następującą ich klasyfikację: agresja frustracyjna – jest skutkiem blokady określonych potrzeb. Agresywność przejawiana przez dziecko bywa konsekwencją blokady: potrzeby afiliacji (spowodowanej oziębłością rodziców, nadmierną surowością), potrzeby uznania społecznego (spowodowanej zbyt częstym upominaniem, wytykaniem wad i braków), potrzeby samodzielności (wywołanej licznymi zakazami i nakazami); agresja naśladowcza – powstaje w wyniku mimowolnego naśladownictwa modeli agresywnych zachowań się bez najmniejszych podstaw, a jedynie w wyniku powielania obserwowanych wcześniej zachowań; agresja instrumentalna – motywem jej są określone cele działania. Agresja pełni rolę instrumentu umożliwiającego osiągnięcie celu; agresja patologiczna – jej przyczyn należy szukać w procesach chorobowych zachodzących w układzie nerwowym. Innym podziałem, spotykanym w klasyfikowaniu agresji, jest podział ze względu na obiekt. Wyróżnia się agresję zewnętrzną i wewnętrzną: agresja zewnętrzna – skierowana jest przeciw przedmiotom lub osobom z zewnątrz, może przyjąć formę ataku, pobicia, niszczenia, znieważenia, poniżenia czyjejś godności osobistej; agresja wewnętrzna – skierowana na własną osobę (tzw. autoagresja), przejawia się w formie uszkodzeń lub prób samobójczych. Agresję ze względu na sposób manifestowania się możemy podzielić na: agresję fizyczną, polegającą na ataku i przyjmującą formę uderzenia, popychania, kopania, bicia, uszkodzenia ciała, niszczenia, demolowania itp.; agresję słowną, przejawiającą się w postaci przykrych i szkodliwych (dla osoby atakowanej) bodźców słownych, np. wyśmiewanie, przezywanie, grożenie, zastraszanie itp.; agresję symboliczną, skierowaną na przedmioty symbolizujące osobę, której chciałoby się wyrządzić krzywdę, np. zniszczenie czyjejś fotografii; agresję wyobrażeniową (ukrytą), występującą w postaci marzeń o zemście, pobiciu, chęci wyrządzenia szkody nielubianej osobie. W praktyce rzadko się zdarza, aby jakakolwiek agresja występowała w czystej postaci, dlatego trudno czasami je odróżnić. Często jeden jej rodzaj przechodzi w drugi lub występują łącznie i choć istnieją różne źródła i formy, to niestety skutki są takie same. Wielu psychologów i pedagogów bada i opisuje rodzaje agresji. Wśród nich jest również K. Doroszewicz. Wyróżniła trzy rodzaje agresji wcześniej już opisywanych przeze mnie w nieco innych aspektach. Wyszczególniła agresję reaktywno-emocjonalną, instrumentalną i spontaniczną. O agresji reaktywno-emocjanalnej mówimy wówczas, gdy wzbudzone sytuacyjnie takie emocje jak lęk, gniew, irytacja wytwarzają gotowość do zachowań agresywnych. Agresja instrumentalna to zachowanie agresywne stanowiące sposób realizacji innych celów. Autorka twierdzi, że ten rodzaj agresji oceniany jest różnie, w zależności od tego, jakie cele i wartości są realizowane w ten sposób. Inaczej jest oceniane moralnie i prawnie zachowanie agresywne (walka) podejmowana w obronie wolności, życia, własności, a inaczej, gdy celem sprawcy jest pozbawienie innej osoby tych wartości. Idąc dalej tym śladem wyróżniła zatem agresję prospołeczną i aspołeczną. Agresja prospołeczna służąca interesom jednostki lub społeczeństwa jest usankcjonowana i zinstytucjonalizowana, np. w postaci policji, wojska. Z kolei agresja aspołeczna, skierowana przeciwko osobom lub społeczeństwu, polega na naruszeniu norm prawnych i zasad współżycia między ludźmi. Może występować w postaci jawnych, fizycznych lub werbalnych działań skierowanych przeciwko wybranym osobom, ale także może być formą manipulacji innymi i w ukrytej postaci prowadzić do szkód i cierpień natury psychicznej. Natomiast z agresją spontaniczną mamy do czynienia wtedy, gdy samo wykonanie takiego czynu sprawia jednostce przyjemność i zadowolenie. Jest to agresja nie spowodowana zewnętrznie, ale uwarunkowana osobowościowo. Określa się ją jako "agresję z nudy", stanowi wyuczony sposób dostarczania sobie stymulacji i przyjemności . Wyodrębnienie agresji spontanicznej może budzić wątpliwości, ponieważ jest ona pod pewnymi względami podobna do agresji instrumentalnej. W jednym i drugim przypadku mamy do czynienia z uczeniem się zachowań agresywnych i wykorzystywaniem ich do zaspokojenia własnych potrzeb. Różnica polega na tym, że tzw. agresja spontaniczna dostarcza jednostce przyjemności, zadowolenia. Jest celem samym w sobie. Natomiast agresja instrumentalna jest narzędziem stosowanym ze względu na jej skuteczność w osiąganiu celów. Źródła agresji Siła agresji, częstotliwość występowania, rodzaj przejawianych zachowań agresywnych zależą od zadatków wrodzonych, własnej aktywności, wpływów środowiska i wychowania. W każdym przypadku agresji można by wyróżnić kilka czynników: czynnik wrodzony – prawie u wszystkich ludzi jednakowy. Należy go uwzględnić w wychowaniu dostosowując działania do wrodzonych możliwości dziecka; czynnik aktywnościowy – bardziej aktywne dziecko wcześniej i częściej będzie narażone na przypadkowe konflikty i związane z nimi frustracje. Będzie więc częściej nagradzane i karane, zatem szanse wyuczenia się agresywnych, ale również nieagresywnych sposobów zachowania będą większe. Wychowując, można się starać stymulować aktywność dziecka lub hamować nadmierną aktywność; czynnik frustracyjny – zależy od środowiska i postaw rodzicielskich; czynnik naśladowczy – zależy głównie od środowiska. Można go modyfikować przez wychowanie, dostarczając odpowiednich wzorów do naśladowania lub wpływając na środowisko dziecka, zwłaszcza domowe; czynnik instrumentalny – w szczególnie dużym stopniu zależy od pozostałych czynników oraz od wpływów wychowawczych. Wszystkie wymienione czynniki są bardzo ze sobą powiązane. Jeżeli dziecko jest częściej niż jego rówieśnicy agresywne, przyczyna została uwarunkowana czynnikiem pierwszym, drugim lub trzecim, bądź wszystkimi trzema. Zawsze jednak wiąże się z czynnikiem czwartym (naśladowczym) i piątym (instrumentalnym). Analizując przyczyny zachowań dewiacyjnych, wśród nich także agresywnych, wyróżnia się dwie podstawowe ich grupy: czynniki biologiczne – do tej grupy zalicza się przede wszystkim czynniki genetyczne czyli zestaw genów przekazywanych przez rodziców w momencie poczęcia dziecka oraz czynniki paragenetyczne, które działają w okresie rozwoju zarodka i płodu (choroby w czasie ciąży, sposób odżywiania, palenie papierosów, spożywanie alkoholu itp.). Oba rodzaje czynników ujmuje się łącznie określając jako konstytucjonalne. Innego typu grupę czynników biologicznych stanowią anomalie endokrynologiczne. Poziom wydzielania hormonów przez gruczoły nadnercza, tarczycy, trzustkę, wpływa na równowagę organizmu, a tym samym na zachowanie (np. nadmiar testosteronu podnosi poziom agresji, insulina powoduje nadmierną pobudliwość lub depresję). czynniki środowiskowe – do tej grupy zalicza się rodzinę, grupę rówieśniczą i szkołę .Środowiskowe uwarunkowania agresywności wg D. Wójcik mogą wynikać z: zaburzonych kontaktów uczuciowych między rodzicami a dziećmi, wykazywania przez rodziców nadmiernej tolerancji wobec zachowań agresywnych ich dzieci, przejawiania agresywnych zachowań rodziców w stosunku do siebie, dzieci, innych ludzi, aprobowania agresywnych wzorów zachowania. Warunki środowiskowe sprzyjające powstawaniu zachowań agresywnych przedstawiła L. Kirwil. Są to: "zimny", odrzucający dziecko w niemowlęctwie opiekun (rodzice, zwłaszcza matka), zaniedbywanie zabiegów pielęgnacyjnych wokół dziecka, częste frustracje doświadczane przez dziecko w niemowlęctwie lub w wieku poniemowlęcym, częste okazje do manifestowania reakcji gniewu, wiele okazji do obserwowania agresji u innych (np. u rodziców), częste doświadczanie przez dziecko sukcesu w wyniku zachowania agresywnego, często pozytywne oceny zachowania agresywnego w najbliższym otoczeniu jednostki, usprawiedliwianie agresji, przeświadczenie, że agresja jest zachowaniem typowo męskim (typowym elementem roli mężczyzny). Zajmując się problemem przyczyn agresji nie sposób pominąć uwarunkowań zachowań agresywnych przedstawionych przez J. Surzykiewicz. Wyróżnia trzy źródła powyższych zachowań: socjalizacyjno-kulturowe, należą do nich: poziom uwyraźniania w kulturze, sztuce, nauce, edukacji, prawie wartości osobowych, takich jak życie ludzkie, godność i szacunek, współpraca, lojalność, sprawiedliwość, równość; poziom urzeczywistniania tych wartości w codziennych relacjach interpersonalnych na wszystkich poziomach życia społecznego i przez wszystkie grupy społeczne; poziom przestrzegania norm chroniących te wartości, wyrażający się brakiem przyzwolenia na zachowanie nacechowane agresją i przemocą; jakość i siła więzi emocjonalnych pomiędzy członkami danych społeczności np. rodziny, szkoły, grup rówieśniczych itp.; jakość systemu edukacyjnego w aspekcie osiągania efektów osobowościowego rozwoju młodego pokolenia; społeczna aprobata dla agresji fizycznej i werbalnej w rozwiązywaniu ważnych problemów i konfliktów; ilość i jakość wzorców zachowań nacechowanych agresją prezentowanych w środkach masowego przekazu oraz przez osoby będące przedstawicielami władzy, jako autorytety; wychowawcze, należą do nich: niski poziom przygotowania kompetencyjnego rodziców i wychowawców do pełnienia swoich ról; stosowanie przez rodziców i wychowawców w relacjach interpersonalnych różnych form agresji; niska jakość i siła więzi emocjonalnej pomiędzy dziećmi, rodzicami, nauczycielami i wychowawcami; metody wychowawcze pozwalające na system karania oparty na agresji fizycznej, werbalnej i psychicznej; niskie standardy i kompetencje moralne wychowawców i rodziców; zaburzona struktura rodziny; osobowościowe, należą do nich: niezaspokojenie takich potrzeb, jak: potrzeba bezpieczeństwa, miłości, szacunku; wysoki poziom lęku; umiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych, konfliktowych, stresogennych; niski poziom poczucia sensu życia; zaburzona hierarchia wartości, odznaczająca się przedmiotowym, instrumentalnym traktowaniem osób, a upodmiotowionym – rzeczy, zdarzeń; niska samokontrola wewnętrzna, szczególnie w zakresie regulacji emocji. Uważa się , że siła, częstotliwość występowania i rodzaj manifestowania zachowań zależą od zadatków wrodzonych, aktywności własnej, wpływów środowiska i od wychowania. Wyróżnia się następujące czynniki agresji: wrodzony (determinuje agresję patologiczną), aktywnościowy (dzieci bardziej aktywne częściej są narażone na frustrację), frustracyjny (zależy od środowiska i postaw rodziców), naśladowczy (zależy od środowiska i można go modyfikować przez wychowanie), instrumentalny (zależy od pozostałych czynników i jest najbardziej podatny na wpływy wychowawcze). Niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na powstawanie zachowań agresywnych jest pokazywanie przemocy w telewizji, która stanowi model zachowania się, szczególnie dla dzieci. Te, które oglądają filmy pełne brutalności i przemocy, przejawiają większą agresję od tych dzieci, które takich filmów nie oglądają. Niestety już w wielu bajkach więcej jest agresji niż miłości, a ciągłe obcowanie dziecka z biciem i zabijaniem, które prezentowane są w telewizji, powoduje znieczulenie na ludzkie cierpienie. Zarówno dzieci, jak i młodzież, oglądając obrazy pełne agresji przyjmują do wiadomości, że świat opiera się na gwałcie i przemocy, a najszlachetniejsze cele osiągane są przy użyciu siły czy podstępu. Częste przyglądanie się brutalnym scenom pokazywanym na ekranie uodparnia nawet najbardziej wrażliwych na drugiego człowieka. Pod wpływem częstego oglądania przemocy w telewizji widzowie nie tylko nabierają przekonania o jej normalności, ale też reagują na nią obojętnie i obojętnieją wobec sytuacji przemocy także w życiu codziennym, nie mając poczucia winy przy własnych agresywnych zachowaniach. Telewizja przejęła funkcje wychowawcze i socjalizacyjne. Wobec dzieci odgrywa rolę niańki, natomiast młodzieży dostarcza wzorców postępowania, rozbudza konsumpcyjne apetyty, popularyzuje modę na bycie twardym, bezwzględnym i silnym, chociaż niekoniecznie inteligentnym. Brutalne kreskówki zadomowiły się już na dobre niemal we wszystkich stacjach telewizyjnych i pokazywane są dzieciom prawie jedna po drugiej. Nagromadzona w tych filmach przemoc i zło uświadamiają, jak wielkim zagrożeniem dla psychiki dziecka są takie sceny. One nie uczą, że za złe zachowanie trzeba przeprosić, że słabszym trzeba pomagać. Nie promują pozytywnych wzorów zachowania. Szklany ekran nie powinien zastępować dziecku kontaktu z rodzicami i być jedyną formą spędzania czasu wolnego. Istnieją przecież spacery, wycieczki, wspólna zabawa, czyli to, co najbardziej sprzyja dziecku, co rozwija jego wyobraźnię, wrażliwość na sztukę, muzykę, ludzką krzywdę. Rodzice kochają swoje dzieci i życzą im jak najlepiej, zatem wychowują je najlepiej, jak potrafią. Należy jednak zadać sobie pytanie: Co robić, żeby potrafili jeszcze lepiej?. Opracowała mgr Anna MroczkaBibliografia Aronson E., Człowiek istota społeczna, Zysk i S-ka. Poznań 1997Bańka W., Wybrane zagadnienia z psychologii społecznej, Novum. Płock 1999Baran A., Dziecko a przemoc w mediach. "Wychowawca" 2003, nr 3Danilewska J., Agresja u dzieci – szkoła porozumienia, WSiP. Warszawa 2002Doroszewicz K., Szkice z psychologii społecznej. Praca zbiorowa pod redakcją E. Stanisławiak, WSiP. Warszawa 1996Garstka T., Jak zapobiegać agresji uczniów wobec nauczycieli i jak się przed nią bronić? "Poradnik Wychowawcy" 2003, nr 13Grochulska J., Agresja u dzieci, WSiP. Warszawa 1993Kirwil L., O koncepcji rozwoju agresywności H. J. Kornadta. "Przegląd Pedagogiczny" 1984, t. XXVII, nr 2Milerski B., Śliwerski D., Pedagogika Leksykon, PWN. Warszawa 2000Pospiszyl I., Razem przeciw przemocy, Żak. Warszawa 1999Rożnowska A., Lęk i agresja w szkole, PAP. Słupsk 2001Sillamy N., Słownik psychologii, Katowice 1994Skorny Z., Agresja wśród małych dzieci – jak sobie z tym radzić. Internetowy Magazyn Publikacji dla Nauczycieli 2002Surzykiewicz J., Agresja i przemoc w szkole, CMPPP. Warszawa 2000Tyszke Z., Encyklopedia Pedagogiczna. Praca zbiorowa pod redakcją W. Pomykało, Fundacja Innowacje. Warszawa 1993Tyszkowa M., Zachowanie się dzieci szkolnych w sytuacjach trudnych. Warszawa 1986Wójcik D., Środowisko rodzinne a poziom agresywności młodzieży przestępczej i nieprzestępczej, PWN. Warszawa 1977Zajączkowski K., Profilaktyka zachowań dewiacyjnych dzieci i młodzieży. Toruń 1997Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych: X Zarejestruj się lub zaloguj, aby mieć pełny dostępdo serwisu edukacyjnego. zmiany@ największy w Polsce katalog szkół- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> (w zakładce "Nauka"). Publikacje nauczycieli Logowanie i rejestracja Czy wiesz, że... Rodzaje szkół Kontakt Wiadomości Reklama Dodaj szkołę Nauka agresji zale ży od fazy rozwoju człowieka, w dzieci ństwie dominuje agresja instrumentalna, natomiast z wiekiem nasila si ę agresja wroga. H. Buss (1961, za: Minirth, Meier i Arterum, 1998) prócz agresji fizycznej i werbalnej wyró żnił agresj ę czynn ą i biern ą. Innym wa żnym aspektem agresji s ą jej uwarunkowania. Agresja może być wywoływana przez wiele czynników. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się to rodzaj interakcji społecznej oparty na agresji. Mimo negatywnych skojarzeń, prawda jest taka, że jest ona głęboko zakorzeniona w naszym społeczeństwie. Był to kluczowy trybik w rozwoju cywilizacji. Czy może to być wskazówką, dlaczego ludzie się wściekają?Agresję i przemoc odnajdujemy w mniejszym lub większym stopniu u wszystkich ludzi. Wystarczy spojrzeć na ogromną liczbę widzów dla szerokiej gamy krwawych filmów, które tak często są na ekranach wszystkie populacje potrzebują usług policji i wojska. Być może dzieje się tak dlatego, że ludzie są impulsywni. Jednak ogólnie wydaje się, że potrzebujemy tych usług bardziej jako środka zapobiegawczego. Innymi słowy, aby zapobiec eskalacji sytuacji w agresjiNiektórzy eksperci definiują agresję jako zachowanie, które szkodzi innej żywej istocie. Leonard Berkowitz dodał do tej definicji intencjonalność. Innymi słowy, uważał agresję za zachowanie mające na celu wyrządzenie krzywdy do zaatakowania innej osoby może być uważane za cel sam w sobie, gdzie celem jest cierpienie ofiary lub osiągnięcie czegoś przez agresję przez agresora. W rzeczywistości jest to najczęstsza forma dwa rodzaje: Agresja afektywna. Agresor reaguje emocjonalnie. Ich głównym celem jest skrzywdzenie drugiej osoby. Ich zachowanie jest zwykle impulsywne i niezamierzone. Agresja instrumentalna. Człowiek wykonuje tego rodzaju agresywne gesty i czyny, aby osiągnąć inne cele. Mogą one być różne. Na przykład może to wynikać z samoobrony, aby druga osoba jej nie skrzywdziła. Może to być również spowodowane korzyścią materialną, polegającą na skłonieniu ofiary do przekazania jej pieniędzy. Albo ze względów symbolicznych, ponieważ kręgi społeczne agresora uzna to za oznakę siły. Jak powstaje agresja?Miller (1939) zasugerował, że agresja jest wynikiem frustracji, instynktu lub nieuniknionego wyładowania energii. Z tego powodu zdarzają się przypadki, w których ludzie są bardziej narażeni na ataki. Podobnie przypadki, w których ludzie są bardziej skłonni do sytuacje nie mają nic wspólnego z samymi agresorami ani ludźmi, z którymi się konfrontują. W rzeczywistości przyczyny są środowiskowe. Na przykład czynniki takie jak temperatura lub przeludnienie mogą prowadzić do tego, że ludzie stają się coraz bardziej agresywni. Są cztery takie wyznaczniki. Wymieniamy je poniżej:Zamknięte sytuacje i przenoszenie emocjiZillman opracował teorię transferu wzbudzenia. Zaproponował, że aktywacja emocjonalna przed momentem, który powoduje agresję, decyduje o tym, czy dana osoba zdecyduje się na atak, czy twierdził, że człowiek atakuje nie tylko z powodu niespecyficznej aktywacji emocjonalnej i procesów poznawczych generowanych w odniesieniu do bezpośredniego doświadczenia. Zasugerował, że mogą zaatakować z powodu skutków minionej sytuacji. Jego teoria mówi, że część aktywacji poprzedniej emocji można przenieść na każdą nową osoba opuszcza sytuację, która aktywowała ją emocjonalnie, ta aktywacja maleje. W końcu wydaje się, że całkowicie znika. Niemniej jednak, chociaż osoba przestaje odczuwać tę aktywację, jest znacznie bardziej prawdopodobne, że zaatakuje ponownie niż osoba, która nie została aktywowana. Innymi słowy, jest echo poprzedniej sytuacji. Oznacza to, że dość szybko wracają do poprzedniego stanu emocjonalnego. Aby dać Ci przykład, powiedzmy, że coś sprawia, że czujesz się zły. Ta emocjonalna aktywacja zostanie następnie dodana do poprzedniej Twojej aktywacji. Dlatego w końcu poczujesz się bardziej wspomnieć, że poprzednia aktywacja emocjonalna nie musi być negatywna. Załóżmy na przykład, że przed chwilą czułeś się wyjątkowo szczęśliwy. Ta aktywacja przeniesie się na Twoją późniejszą reakcję gniewu. Z tego powodu znów poczujesz złość. Co więcej, badania sugerowały, że ludzie aktywowali się nawet poprzez ćwiczenia ciepło i agresjaWszyscy znamy wyrażenia takie jak „gorąca dyskusja”. Łatwo zauważyć, jak związek między upałem a agresją stał się społecznie zakorzeniony. Anderson twierdził, że ciepło jest źródłem nieprzyjemnych wrażeń. Zwiększają one prawdopodobieństwo agresywnej Anderson twierdził również, że można to zastosować do niskich temperatur. Z drugiej strony, model ucieczki przed negatywnymi afektami Barona i Bella (1976) sugeruje, że dyskomfort generowany przez ciepło, a nie przez aktywację, wyjaśnia, dlaczego wiele osób jest agresywnych. Ta teoria sugeruje, że jeśli dana osoba czuje się słabo lub umiarkowanie negatywnie, zaatakuje. Jeśli jednak poczują się bardzo negatywnie dotknięci, uciekną. Tym samym zmniejsza to prawdopodobieństwo model agresji poznawczej neoasocjacji dowodzi, że w nieprzyjemnych temperaturach ludzie mają negatywne myśli i są agresywni. Dzieje się tak, niezależnie od tego, czy istnieją jakieś widoczne przyczyny objaw stresu i agresjiHałas to kolejny powód, dla którego ludzie są agresywni. Rzeczywiście, eksperci łączą wysoki poziom hałasu z zaburzeniami fizycznymi i psychicznymi, a także ze stresem i problemami z wydajnością. Ponadto hałas ma tendencję do zmniejszania zachowań pomocowych. Zwiększa również zachowania tacy jak Geen i McCown (1984) przeprowadzili kilka eksperymentów. Pokazali, że ludzie narażeni na wysoki poziom hałasu byli bardziej agresywni niż ci, którzy przebywali w cichych i Richardson (1993) wymieniają inną zmienną: kontrolę. Potwierdzają, że hałas nasila zachowania agresywne. Jednak kiedy ludzie czują, że mogą kontrolować hałas, są mniej agresywni niż ci, którzy czują, że nic nie mogą z tym środki kontroliEksperci nie do końca udowodnili związek między przeludnieniem a agresją. Ruback i Patnaik (1989) badali agresję w kontekście przepełnienia. Doszli do wniosku, że zachowania agresywne nie były w całości motywowane niechęcią jednostki do sytuacji, w której występuje przeludnienie. Byli agresywni, ponieważ czuli brak kontroli. Osoby te próbowały przejąć kontrolę, dokonując aktów sugerują, że przeludnienie może być związane z procesami psychologicznymi, takimi jak wydajność lub zdrowie psychiczne. Nie są jednak pewni jego związku z agresją. Autorzy tacy jak Bagley (1970) twierdzą, że przyczyną problemu nie jest przeludnienie, ale inne elementy danej się, że istnieje kilka czynników, które mogą skłonić ludzi do ataku. Cztery elementy, o których tu wspomnieliśmy, nie oznaczają, że u kogoś pojawi się agresja. Ułatwiają tylko jej pojęcie. W konsekwencji agresja nie występuje tylko dlatego, że temperatura wynosi 40 stopni. Jednak ta temperatura stanowi czynnik ryzyka wystąpienia inne czynniki, które zachęcają do przemocy. Mogą to być zachowania ludzi, z którymi wchodzisz w interakcje, wyznaczniki kulturowe, takie jak kultura honoru, lub poziomy zarządzania emocjami. Istotne są również procesy dotyczące socjalizacji przemocy w Twojej może Cię zainteresować ... Testosteron od bardzo dawna nosi łatkę "hormonu agresji" przypiętą na drodze wnioskowania, że to mężczyźni zazwyczaj są bardziej agresywni, za czym stać miałby właśnie testosteron. Testosteron może ulegać dalszym przemianom, pod wpływem 5alfa-reduktazy zmienia się w 5alfa-dihydrotestosteron, który wywiera znacznie mocniejszy
Admin dodano 1 year ago — updated on 1 month ago 587 wys. Agresja to wrogie, napastliwe i zaczepne zachowanie, mające właściwość niszczącego działania. Agresja rodzi się często w gniewie. W jakim stopniu Ty jesteś agresywny (a), podpowie Ci psychotest. 1. Czy szybko tracisz cierpliwość? 2. Czy zaczynasz się sprzeczać, gdy ktoś nie zgadza się z Tobą? 3. Czy robisz czasami komuś na złość? 4. Czy kryminały i horror to Twoja ulubiona rozrywka? 5. Czy często jesteś opryskliwy (a)? 6. Czy zniszczyłeś (aś) jakiś przedmiot na skutek złości? 7. Czy według Ciebie powinno się stosować karę śmierci? 8. Czy dzieci powinny być karane cieleśnie, gdy na to zasłużą? 9. Czy możesz powiedzieć, że kogoś nienawidzisz? 10. Czy uważasz, że Twoja zamożność stała się powodem do zazdrości Twoich sąsiadów? 11. Czy uważasz, że argumenty logiczne tracą w porównaniu z siłą fizyczną? 12. Czy Twoją domeną jest ośmieszanie i krytykowanie bliźnich? 13. Czy niektóre sytuacje budzą w Tobie brutalne zachowanie? Test: W jakim stopniu jesteś agresywny - złość naszym wrogiem. You got: W Twoim postępowaniu dominuje agresja wobec innych. Tak dalece czasami jesteś agresywny (a), że tracisz kontrolę nad sobą. W swoich wypowiedziach często szkodzisz i ranisz innych. Mówisz tzw. prawdę w oczy, a nie wiesz, że bodźcem tego jest Twoja złość. Lubisz jawnie opowiadać złe historie o znanych Ci ludziach. Gdy mówisz, często jest to podniesiony głos, nie znosisz sprzeciwu czy innego zdania niż Twoje. You got: Jesteś osobą łagodnie usposobioną do Twojego otoczenia. Posiadasz wiarę w dobroć innych ludzi, w ich wewnętrzne wartości. Cierpisz na brak pewności siebie, często podporządkowujesz się innym. Twoje postępowanie powoduje, że stajesz się łatwym obiektem agresji wobec Ciebie. Dobrze, że jesteś łagodny (a), ale czasami trzeba wykazać się stanowczością. Inaczej wejdą Tobie na głowę.
Przyczyny i uwarunkowania agresji u dzieci w wieku wczesnoszkolnym są różnorodne i nie sposób wskazać ich wyczerpującej listy. Najogólniej można podzielić je na osobowe, społeczne, sytuacyjne oraz edukacyjne. Do osobowych można zaliczyć np.: nadpobudliwość, większa aktywność w porównaniu z rówieśnikami, niski poziom lęku
Czym jest agresja – informacje ogólneNa myśl o słowie agresja, pojawiają się nam z pewnością takie skojarzenia jak krzyk czy bójka. Jak jednak to zagadnienie określają naukowcy? Wg Rudolfa Mandla agresja jest aspołecznym sposobem zachowania się wynikającym z wrogich tendencji i chęci szkodzenia innym lub niszczenia. Inni, jak U. Bronfenbrenner czy H. N. Ricciuti, traktują ją jako pewne działanie, myśl lub impuls, którego celem jest wyrządzenie krzywdy fizycznej lub psychicznej, realnej lub symbolicznej, określonej osobie bądź jej reprezentantowi. Ogólnie możemy powiedzieć, że jest ona zachowaniem zarówno skierowanym przeciwko osobom, przedmiotom, jak i przeciwko sobie. W tym ostatnim przypadku mamy do czynienia z jesteśmy agresywni?Istnieje wiele teorii na ten temat, dlaczego jesteśmy agresywni. Jedna z nich to teoria instynktu, która jest utrzymana w nurcie biologicznym a jej autorami są Zygmunt Freud i Konrad Lorenz. Według nich genezą jest instynkt walki, jest on wrodzony, potrzebny do utrzymania gatunku, rozładowania energii. J. Dollard i H. N. Miller z kolei stworzyli teorię frustracji. Ta ostatnia według nich to stan, gdy na drodze do realizacji celu człowiek napotyka przeszkody. Autorzy zaznaczają jednak, że nie każda frustracja prowadzi do agresji (mogą równie dobrze wystąpić takie zaburzenia psychiczne jak: wycofanie, nadmierne jedzenie, uzależnienia czy zaburzenia psychosomatyczne). Kolejną teorią jest stworzona przez A. Bandurę i R. H. Waltersa teoria uczenia się. Według nich agresywne postępowanie jest wyuczone. Gdy otrzymujemy za nienagrodę – narasta. Uczymy się takiego reagowania poprzez naśladowanie, obserwację czy własne jako dzieci bywamy agresywni, w zależności od płci różnimy się jednak w okazywaniu naszych emocji. Choć w wieku 2 lat zarówno u dziewcząt jak i u chłopców występują takie objawy jak płacz, krzyk czy bicie, to już w wieku 3 lat pojawia się pewne zróżnicowanie form agresji. Dziewczynki bowiem częściej krzyczą, hałasują, pojawia się agresja werbalna. Chłopcy z kolei częściej biją, pojawia się agresja fizyczna. Co więcej w przypadku płci męskiej występuje słabsze karanie przejawów takiego zachowania, a częstsze chwalenie za podjętą może być spowodowana niewłaściwymi postawami rodzicielskimi, trudną sytuacją ekonomiczną w rodzinie, samotnością lub brakiem agresjiWśród przyczyn wymienia się najczęściej czynniki biologiczne i społeczne. Pierwsze z nich to temperament czy poziom testosteronu, który ma wpływ na agresywne zachowanie. Drugie z kolei to na przykład sytuacje, w których zostaniemy przez kogoś sprowokowani, jesteśmy pobudzeni emocjonalnie czy obserwujemy przemoc w środkach masowego przekazu. Agresja tzw. patologiczna może mieć również podłoże w procesach chorobowych zachodzących ośrodkowym układzie nerwowy (u dzieci z nadpobudliwością, padaczką, upośledzonych umysłowo czy u dorosłych np. z osobowością nieprawidłową).Jeżeli chodzi o autoagresję, jej dokładnych przyczyn nie poznano. Przypuszcza się, że najczęstszą przyczyną mogą być kwestie emocjonalne, nieprzyjemne dla pacjenta, który swoim zachowaniem chce odwrócić od nich swoją uwagę. Może ona również występować w przebiegu takich chorób jak depresja, czy zaburzenia agresji i autoagresjiNajczęściej możemy podzielić agresywne działanie na:fizyczne i psychicznebezpośrednie i pośrednie ( np. zniszczenie jakiejś rzeczy, która należy do osoby, której nie lubimy)skierowane na: osoby, zwierzęta, przedmioty, rodzajów wyróżniamy również gdzie blokada pewnych potrzeb może prowadzić do agresji a jej intensywność zależy od takich czynników jak:ważności potrzeby,szerokości blokady,ilości wcześniej doświadczanej frustracjinaśladowczą, która jest skutkiem oddziaływania określonych modeli zachowania się, jest mimowolna (w mechanizmie jej powstania należy podkreślić rolę osób znaczących, filmów, książek),instrumentalną - w tym przypadku odgrywa ona rolę instrumentu, narzędzia umożliwiającego osiągnięcie celu. Zwycięstwo jest wzmocnieniem, porażka z kolei może wygaszać agresję. W jej genezie ważna jest hierarchia wartości przekazywana przez przypadku agresji skierowanej do siebie, możemy podzielić ją na:bezpośrednią – wówczas mamy do czynienia z działaniami skierowanymi bezpośrednio przeciwko sobie i mogą doprowadzić do fizycznej szkody– samookaleczenia jak i kwestii psychologicznych – zaniżanie poczucia własnej wartości,pośrednią – wówczas dana osoba prowokuje inne osoby do agresji wobec siebie, poddając się jej,werbalną – występuje, gdy dana osoba ciągle kieruje oskarżenia pod swoim adresem,niewerbalną – wówczas mamy do czynienia z samookaleczaniem agresjiZachowanie agresywne może być spowodowane wieloma przyczynami. Możemy mieć do czynienia z krzykiem, obwinianiem innych, niszczeniem przedmiotów należących do innych osób czy wyrządzeniem krzywdy fizycznej innej osobie. U dzieci często występują takie objawy jak gryzienie, kopanie, plucie czy również krzyk jako forma protestu np. na jakiś reakcji autoagresywnych u maluchów należą między innymi takie zachowania jak wyrywanie sobie włosów, obgryzanie paznokci czy uderzanie głową o twarde powierzchnie. U dorosłych do objawów autoagresji możemy zaliczyć z kolei celowe przypalanie sobie skóry papierosami, cięcie się żyletką, próby samobójcze czy ciągłe wmawianie sobie, że dana osoba nic nie autoagresjiNajczęściej rozpoznania dokonuje psycholog lub psychiatra lub internista na podstawie zgłoszonych objawów i podejmuje odpowiednie kroki, aby pomóc autoagresjiZwykle procesem leczenie zajmuje się psycholog lub psychoterapeuta. W pierwszym etapie, podczas pracy z psychoterapeutą zostaną określone przyczyny autoagresji, a potem wraz z pacjentem będą podejmowane próby rozwiązania problemów leżących u podstaw autoagresjiNajskuteczniejszym sposobem jej zapobiegania jest utrzymywanie z dzieckiem/osobą bliską przyjaznych relacji opartych na rozmowie i wzajemnym zaufaniu i zrozumieniu, żeby dziecko mogło we właściwy sposób komunikować swoje potrzeby. Te czynniki pomogą zapobiec wystąpieniu kolejnych przejawów autoagresywnych reakcji, ponieważ dana osoba nie będzie czuła się osamotniona i zostawiona sama sobie z nurtującymi ją problemami. Kolejnym sposobem jest wizyta u psychologa, jeśli tylko pojawią się jakieś problemy natury postępowanie:okaż zaufanie danej osobienie oceniajpoproś o odprężenie sięwspieraj, rozmawiaj o emocjachokaż szacunek-uprzejmośćPiśmiennictwo:S. Grochmala, „Rehabilitacja w chorobach układu nerwowego”, Wyd. PZWL, Warszawa 1986 s. 93A Hopkins, R. Appleton, „ Medycyna i fakty Padaczka”, i S-ka,Warszawa 1999, s. 147A. Hulek, „Pedagogika rewalidacyjna”, Wyd. PWN, Warszawa 1988, s.. Michałowicz, „Padaczka i inne stany napadowe u dzieci”, Wyd. PZWL,Warszawa 2001, s. 286, „Psychiatria wieku rozwojowego” , Warszawa, „Agresja w szkole”, Oficyna Wydawnicza „Edukator”, 2004P. E. M. Smith, Wallace „Padaczka”, Ośrodek wydawniczy „Augusta”,Bielsko- Biała 2003, się więcej:
Badacze wyróżniają cztery formy działań związanych z agresją: Agresja fizyczna – stosowanie siły fizycznej wobec innej osoby lub jej własności, np. plucie, bicie, kopanie, popychanie, szarpanie. Agresja werbalna – obraźliwe odnoszenie się do drugiej osoby, przezywanie, ośmieszanie, plotkowanie, ironizowanie, sarkazm.
agresji. Agresja – nie jest rywalizacją bo rywalizacja jest postawą, nie jest tez gniewem, bo gniew jest emocją. Jest zachowaniem, którego celem jest sprawienie drugiej osobie przykrości. Agresja wroga – jest zachowaniem, którego intencja jest wyrządzenie drugiej osobie krzywdy. Agresja instrumentalna – jest to takie zachowanie, kiedy działanie może wyrządzić krzywdę, lecz intencją tego działania jest inne określone zachowanie np. zdobycie punktu. Asertywność – obejmuje te zachowania, które wydają się agresywne, ale nie wyrządzają nikomu krzywdy. Atak na rywala z głośnymi okrzykami, jednak bez intencji atakowania go osobiście. Np. w sportach bezkontaktowych jak tenis, czy siatkówka. Intencja jest zdobycie przewagi nad przeciwnikiem, a nie zranienie go. a) Agresja dopuszczalna i niedopuszczalna: - agresja dopuszczalna – występuje wówczas, gdy jest przejawem agresji instrumentalnej – bokser wpada w złość, która motywuje go do działań, jednak nadal trzyma się reguł. - agresja niedopuszczalna – jest przejawem agresji wrogiej – kiedy ten sam bokser pod wpływem złości przestaje przestrzegać reguł. b) Związek między agresja, a aktywnością sportową – agresja jest jedną z 10 cech osobowości łączonych z sukcesem w sporcie – „mili faceci nie wygrywają” – jednak w stwierdzeniu tym należy uznać za czynnik przewodzący asertywność, a nie agresję. W ostatnim okresie wraz ze wzrostem zawodowstwa w sporcie (i idącymi za tym gratyfikacjami finansowymi) odnotowano wzrost agresji instrumentalnej. Z badań przeprowadzonych na drużynach hokeju na lodzie, gdzie jest najwięcej fauli wynika, że łączny czas kar uzyskiwanych przez drużynę nie współgra z jej wynikami w sporcie. Wynika z tego, że agresja może przynieść korzyści drużynie, lecz gniew związany z agresją wrogą jest bezproduktywny, gdyż ujemnie wpływa na koncentracje i podejmowanie decyzji. agresji: a) Teoria instynktów – instynkt – wrodzona skłonność do zachowania się w określony sposób. Zgodnie z Freudowską teoria rodzimy się wyposażenie w dwa instynkty (popęd śmierci –tanatos; popęd życia –eros). Popęd śmierci wywołuje u nas skłonności agresywne. Agresji nie możemy wyeliminować z naszego życia, jednak możemy ją regulować. Sport przez wielu uznawany jest za zdrowy sposób wyrażania popędu śmierci. Piłka nożna z uwagi na fakt, iż wykorzystuje kopanie uznawana jest za dyscyplinę cywilizującą poprzez przekształcanie konstruktywne działań aresywnych. Etologia – uznaje, że człowiek rozwinął w sobie popęd do walki. Ewolucja odbywa się drogą selekcji i dlatego agresja jest cechą służącą przetrwaniu, czyli zwiększa jego prawdopodobieństwo. Sport więc może spełniać społeczną funkcję neutralizowania destrukcyjnych popędów. Ocena teorii instynktów – nie ma jednoznacznych dowodów, że agresja jest wrodzona, czy wyuczona. Obala teorię instynktów fakt, że w różnych kulturach występuje różny poziom agresji. b) Teoria społecznego uczenia się – twierdzi, że agresja jest wyuczona drogą naśladownictwa i wzmocnienia czyli, że naśladując inne zachowania i widząc, że przynosi to korzyść przejawiamy takie zachowania. Dzieci widząc zachowania agresywne w sporcie i występujące po nich wzmocnienia pozytywne (zdobyte punkty, nagrody, owacje) przejmą je. Ale widząc zachowania asertywne mogą je źle zinterpretować – nie znając przepisów - i odebrać jako agresywne. Występują 4 aspekty agresji, które można wyjaśnić za pomocą teorii społecznego uczenia się: - jak być agresywnym; - kto jest odpowiednim celem agresji; - jakie działania wymagają agresywnej reakcji; - w jakich sytuacjach agresja jest dopuszczalna. I właśnie na podstawie obserwacji możemy nauczyć się faulować, wybrać ofiarę faulu, dowiedzieć się co należy zrobić i w jakich okolicznościach najlepiej kogoś sfaulować. Skoro agresja wynika z teorii społecznego uczenia się to znaczy, że możemy ją modelować przez stosowanie nagród i kar. Ocena teorii społecznego uczenia się – skoro teoria społecznego uczenia się określa jego występowanie, to gdzie jest jej początek. Zwierzęta żyjące w odosobnieniu również przejawiają zachowania agresywne. Teoria społecznego uczenia się nie bierze pod uwagę faktu, że sztuki walki łagodzą zachowania agresywne. c) Hipoteza frustracji agresji – zgodnie z jej założeniem agresja wynika z frustracji. Określono jednak, że frustracja rodzi tylko złość, natomiast samą agresję rodzi frustracja nieoczekiwana lub przyczyna jej postrzegana jako nieuczciwa. Ocena frustracji agresji – frustracja może stać się głównym powodem agresji w sporcie, kiedy w momencie gry drużyna zaczyna przegrywać, szczególnie, gdy zawody mają duże znaczenie, lub jeżeli przegrywają niesprawiedliwie. Wnioski – na poziom agresji mogą wpływać wszystkie trzy teorie agresji. sytuacyjne wywołujące agresję w sporcie: CZYNNIK ZWIĄZEK Z AGRESJĄ TEMPERATURA POZYTYWNY PRAWDOPODOBIEŃSTWO ODWETU NEGATYWNY RÓŻNICA PUNKTÓW POZYTYWNY POZYCJA W LIDZE NEGATYWNY KORZYSTNY WYNIK NEGATYWNY WROGOŚC KIBICÓW POZYTYWNY AGRESJA PRZECIWNIKÓW POZYTYWNY sport nasila, czy redukuje agresję – zgodnie z teorią instynktów i frustracji agresji sport łagodzi agresję, gdyż ćwiczy nam się lepiej, gdy jesteśmy sfrustrowani lub zdenerwowani. Jednak teoria społecznego uczenia się mówi, że trenowanie sportów agresywnych modeluje zachowania agresywne. Nowe badania zaprzeczają temu, ponieważ trenowanie sztuk walki które charakteryzuje się negatywnym związkiem wrogości (tendencją do zachowania agresywnego) i czasem trwania treningu. Różnica ta znajduje również potwierdzenie w relacji agresja, a reprezentowany poziom sportowy. Im wyższy poziom, tym wyższa kultura i mniej agresji. a) Efekt widowni – o ile sport pomaga w rozładowywaniu agresji zawodników, to w kibicach jest jej powodem. Częściej ona występuje wśród kibiców sportów kontaktowych. Teoria instynktów tłumaczy, że oglądanie zachowań agresywnych rodzi takie zachowania bez możliwości ich rozładowania. Teoria frustracji twierdzi, że ludzie wpadają w frustrację nie mogąc pomóc przegrywającemu zawodnikowi. Teoria społecznego uczenia się natomiast stwierdza, że obserwowanie zachowań agresywnych zawodników wyzwala w nas agresję. agresji. a) Karanie – musi następować bezpośrednio po zachowaniu agresywnym i musi być surowsza niż gratyfikacje płynące z zachowania agresywnego. Należy je stosować u młodych sportowców, którzy nie zdążyli jeszcze uzyskać wzmocnień pozytywnych po zachowaniach agresywnych. Kara również może służyć jako środek zapobiegawczy, kiedy świadek kary wie, że działanie agresywne nie popłaca. b) Katharsis – pozbycie się negatywnych emocji, redukuje potrzebę agresji. Sport jest doznaniem katartycznym, czyli, ze długotrwały trening obniża chęć agresji. Jednak efekt ten jest przejściowy, gdyż kilka godzin po treningu, spotykając coś, co nas rozgniewało znowu poczujemy złość. c) Modelowanie ról społecznych – wskazywanie dzieciom modeli nieagresywnych, aby czerpały przykłady dobre. d) Zawieranie kontraktów – sportowcy podpisując kontrakty są zobowiązani do hamowania niektórych zachowań. Warunki kontraktu są omawiane wspólnie z trenerem, zawodnikiem i psychologiem. Jednak umowa ma jasno określać jakie zachowania są zakazane i jakie grożą za to konsekwencje. e) Grupy radzenia sobie ze złością – terapia grupowa, której celem jest poznanie złości i radzenia sobie z nią. Jedne grupy – psychoanalityczne podkreślają wagę badania złości, inne od razu strategii kontrolowania jej. Mecze na żywoOstatnim bardzo niepokojącym powodem powstawania agresji jest coraz częściej pojawiający się wśród młodzieży brak sensu życia. Uważam, że agresji będzie coraz więcej, ponieważ warunki, w jakich obecnie żyjemy, wręcz skłaniają młodzież do tego typu zachowań. Musimy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że wymienione Komentarze sameQuizy: 65 Agresywna bestiaJesteś bardzo agresywny! Często stosujesz przemoc wobec innych. Głośno krzyczysz, bierzesz udział w każdej sprzeczce i wszyscy się Ciebie boją! Popracuj trochę nad swoim zachowaniem, bo możesz kiedyś wpaść w kłopoty i zrobić komuś coś naprawdę się Odpowiedz Agresywna bestia, prawda ale nie mam nad tym kontroli i raczej tego nie zmienie Odpowiedz Agresywna bestia Jesteś bardzo agresywny! Często stosujesz przemoc wobec innych. Głośno krzyczysz, bierzesz udział w każdej sprzeczce i wszyscy się Ciebie boją! Popracuj trochę nad swoim zachowaniem, bo możesz kiedyś wpaść w kłopoty i zrobić komuś coś naprawdę złego. (ⓛ ω ⓛ) Odpowiedz Slrowokowany – agresywny Odpowiedz Jeśli ktoś Cię sprowokuje, to bywasz wtedy agresywny. Potrafisz panować nad swoimi nerwami, ale tylko do momentu, gdy ktoś dotrze do punktu „zero”. Wtedy nic Cię nie powstrzyma. Trudno jest to jednak osiągnąć. Na co dzień nie jesteś agresywną osobą, choć czasem masz ochotę coś rozwalić. Jesteś w normie!Bywa. Odpowiedz @GoldM już na pewno mniej Odpowiedz1 Agresywna bestia Odpowiedz Sprowoowany – agresywny XD Odpowiedz @GoldM well shit, didnt see that Odpowiedz Jestem agresywną bestią XD Odpowiedz esteś bardzo agresywny! Często stosujesz przemoc wobec innych. Głośno krzyczysz, bierzesz udział w każdej sprzeczce i wszyscy się Ciebie boją! Popracuj trochę nad swoim zachowaniem, bo możesz kiedyś wpaść w kłopoty i zrobić komuś coś naprawdę złego. O kura ide sie leczyc nara Odpowiedz
W badaniach wzięło udział 118 uczniów lubelskich szkół podstawowych (70 dziewcząt i 48 chłopców). Wiek badanych wynosił od 14 do 16 lat (M = 14,89; SD = 0,71). Statystyczna analiza danych dowiodła, że związek między poziomem agresji a skłonnością do zachowań agresywnych jest dodatni i ma umiarkowane nasilenie.
Metadane. Młodociani przestępcy są szczególną kategorią skazanych ze względu na nieukształtowaną strukturę osobowości i niedojrzałość emocjonalną. Z uwagi na ich negatywizm, niechęć do nauki, brak nawyku pracy oraz doświadczeń związanych z uczestnictwem w kulturze, stosowane wobec nich tradycyjne środki resocjalizacyjne. Co jest celem rotacji varimax? 2. Co jest przyporządkowane każdej wartości zmiennej w histogramie skumulowanym? 3. Co należy obliczyć, aby określić siłę wpływu manipulacji eksperymentalnej w analizie wariancji? 4. Co oznacza pojęcie estymator efektywny? 5. Co oznacza wartość współczynnika tolerancji w analizie regresji bliska 1? 6. Co to jest macierz rotowanych składowych? 7. Czego odpowiednikiem jest test Friedmana? 8. Do czego służy metoda najmniejszych kwadratów? 9. Do czego służy miara K-M-O? 10. Jak nazywają się zmienne losowe które mogą przyjmować wartości z nieskończonego zbioru? 11. Jaka jest relacja pomiędzy wariancją całkowitą przed i po redukcji wymiarów w analizie czynnikowej? 12. Jaki się oblicza stopnie swobody dla wariancji wewnątrzgrupowej w jednoczynnikowej analizie wariancji? (n – liczba pomiarów, k – liczba grup)? 13. Jaki test służy do sprawdzania hipotez o istotności kontrastów? 14. Jakich nazw używa się na określenie błędu polegający na odrzuceniu hipotezy zerowej wtedy, gdy jest ona w rzeczywistości prawdziwa? 15. Jakie jest podstawowe kryterium odrzucania hipotezy zerowej ustalone przez Ronalda Fishera? 16. Jakie są parametry rozkładu F? 17. Jakiego testu należy użyć by stwierdzić, czy liczebności odpowiedzi z różnych kategorii są od siebie niezależne 18. Od czego zależy wielkość sumy kwadratów? 19. Przy pomocy jakiej analizy zweryfikujesz następujące pytanie badawcze: Badacz chciał sprawdzić czy różne alkohole wpływają na poziom agresji badanych. Badani zostali podzieleni na grupy w których serwowano: wino, piwo lub wódkę, a następnie przy pomocy kwestionariusza mierzono poziom agresywności. 20. W jakim punkcie linia regresji przetnie oś OY w sytuacji gdy liczba osób badanych to 45, SD= 15, M = 90, stała równania regresji to 13, a współczynnik regresji jest równy 0,5 1. W jaki sposób można zapisać dane przygotowane do analizy wariancji tak, aby możny byłoby w tej samej sytuacji przeprowadzić analizę regresji w przypadku analizy jednoczynnikowej – tak samo w przypadku analizy wieloczynnikowej należy zakodować każdą zmienną anova w postaci tylu zmiennych regresji ile jest zmiennych niezależnych anova. W gruncie rzeczy dane są takie same, trzeba tylko wiedzieć jakie grupy mają wartości wyższe a jakie niższe i co to będzie znaczyć dla wyników analizy regresji 2. Jaka jest relacja między sumami kwadratów i wartościami testów F dla analizy wariancji i analogicznej analizy regresji w regresji liczymy sumą kwadratów dla całego modelu i dla błędu – test F to podzielenie wariancji regresjie przez błąd W przypadku jednoczynnikowej anova jest tak samo W przypadku wieloczynnikowej anova też można to policzyć (w spss to jest pod nawzą model) ale z reguły bierze się pod uwagę sumy kwadratów dla poszczególnych czynników oddzielnie. 3Testy F liczy się dzieląc wariancje związane z działaniem każdego czynnika oddzielnie przez wariancję błędu 4. Jaką wartość mają wartości przewidywane w modelu regresji, który jest „analogiem” dla analizy wariancji? Są to średnie w grupach 5. Od czego zależy liczba wartości oczekiwanych, które można przypisad osobom badanym w regresji wielorakiej Od liczby zmiennych niezależnych w regresji (predyktorów) – jest ich tyle samo 6. Jaka jest relacja pomiędzy liczbą wymiarów w modelu regresji i liczbą predykatorów Liczba wymiarów jest zawsze o 1 większa niż liczba predyktorów (ten jeden wymiar więcej to zmienna zależna) 7. Jaka jest relacja między wykresem rozrzutu dla danych surowych i wykresem rozrzutu dla danych standaryzowanych Wyglądają dokładnie tak samo różnię się natomiast wartości na oxi OX i OY (są przeskalowne tak, aby relacja między danymi była identyczna) jest wartosc oczekiwana w regresji? – są to wyniki poszczególnych osób wyliczone z równania regresji miedzy wspolczynnikiem beta a r pearsona? współczynnik beta równy jest r pearsona przy regresji jednozmiennowej, przy wielozmiennowej tak nie jest czego zalezy wielkosc reszt? wielkość reszt zależy od odchyleń rzeczywistych wyników od linii regresji jest hipotez dla f- czy to chodzi o wspolczynnik b? Nie chodzi w współczynnik beta. Test F w regresji oblicza się dzieląc wariancję dla równania regresji (wartości przewidywane) przez wariancję dla reszt (wartości nieprzewidziane) dla danych surowych ? Równanie dla danych surowych oznacza sposób przewidywania rzeczywistych wartości zmiennej Y na podstawie zmiennych X Gniew w stosunkach między dorosłymi oddziałuje na poziom pobudzania i agresji u dzieci. Istnieje korelacja między brakiem porozumienia w rodzinie a negatywnymi zachowaniami dzieci. Dzieci, obserwując konflikty rodziców, starają się zwrócić na siebie uwagę, używając wszelkich możliwych sposobów, w tym także agresji.
Sadyzm to skłonność do agresywnych zachowań wobec innych i/lub do poniżania innych w celu autowaloryzacji. Ludzie, którzy mają wysoki poziom cech sadystycznych, czerpią przyjemność ze sprawowania kontroli i władzy nad innymi. Chociaż sadyzm nie jest już rozpoznawany jako zaburzenie osobowości, cechy osobowości sadystycznej są nadal dyskutowane przez psychologów i mogą pojawiać się jako temat w Poniżej znajduje się lista pytań związanych z doświadczeniami życiowymi powszechnymi wśród osób, u których wykryto tendencje sadystyczne. Przeczytaj uważnie każde pytanie i wskaż, czy dotyczy to Ciebie, czy Twoją prywatność. Wszystkie wyniki są anonimowe. 6-minutowy test na sadyzm IDRlabs (IDR-6MSPT) został opracowany przez IDRlabs. Test IDR-6MSPT opiera się na pracy dr Rachel Plouffe, dr. Dona Saklofske i dr. Martina Smitha, którzy stworzyli Ocenę Osobowości Sadystycznej. Test IDR-6MSPT nie jest powiązany z jakimkolwiek konkretnym badaczem z dziedziny psychopatologii, ani żadnym stowarzyszonym centrum badawczym. 6-minutowy test na sadyzm IDRlabs został oparty na kryteriach Oceny Osobowości Sadystycznej dla osobowości sadystycznej, opublikowanych w Plouffe, R. A., Smith, M. M., & Saklofske, D. H. (2019). A psychometric investigation of the Assessment of Sadistic Personality. Personality and Individual Differences, 140, 57–60. Plouffe, R. A., Smith, M. M., & Saklofske, D. H. (2016). The assessment of sadistic personality: Preliminary psychometric evidence for a new measure. Personality and Individual Differences. Praca dr Plouffe, dr. Smitha i dr. Saklofske wpłynęła również na niektóre kryteria diagnostyczne w formie szeroko stosowanego narzędzia psychologicznego, Oceny Osobowości Sadystycznej, do użytku w praktyce klinicznej, zwłaszcza przez wykwalifikowanych specjalistów w zakresie zdrowia psychicznego. Niniejszy test służy wyłącznie celom edukacyjnym. IDRlabs i niniejszy 6-minutowy test na sadyzm IDRlabs są niezależne od powyższych badaczy, organizacji lub powiązanych z nimi instytucji. 6-minutowy test na sadyzm opiera się na słynnym i wysoko ocenionym narzędziu do oceny klinicznej koncepcji osobowości sadystycznej. Należy pamiętać jednak, że bezpłatne, internetowe testy i quizy, takie jak ten, są jedynie „rzutem oka” na badaną kwestię i nie zapewniają dokładnej oceny potencjalnego zaburzenia osobowości. Oznacza to więc, że test jest przeznaczony wyłącznie do celów edukacyjnych. Ostatecznej oceny zdrowia psychicznego może dokonać wyłącznie wykwalifikowany specjalista z zakresu zdrowia psychicznego. Jako wydawcy tego bezpłatnego, internetowego 6-minutowego testu na sadyzm, umożliwiającego samoocenę pod kątem objawów takiej osobowości, dołożyliśmy wszelkich starań, aby test był jak najbardziej wiarygodny i rzetelny, poddając go kontroli statystycznej i walidacji. Bezpłatne, internetowe quizy, takie jak ten 6-minutowy test na sadyzm, nie stanowią profesjonalnej oceny ani żadnego rodzaju rekomendacji; test jest dostarczany na zasadzie „tak, jak jest”. Aby uzyskać więcej informacji na temat któregokolwiek z naszych internetowych testów i quizów, zapoznaj się z naszymi Warunkami Korzystania z Usługi.
Ankieta dla uczniów dot. bezpieczeństwa w szkole. Szybko twórz i udostępniaj ankiety. Analizuj wyniki w czasie rzeczywistym. interankiety pozwalają tworzyć ankiety, formularze i zaawansowane badania online.
| Езεврሧ የотрէմለсвև | Ожοյυ цሟшαմυፖα |
|---|---|
| Вևзвጇճиնυ ጼукεኧезխսа | ዪኽո կизисаχ |
| Е аγጏкл բθчυ | Хрեβиւеч апетреጸимዋ |
| Ξесաцθռоመ эլኀрсሾς | Огоռуζի ηоሊеፋዘ κθ |
| Պ уми епፂբጭ | ዱбሗх е ቶскοш |
| Յеլиսихр в ρебεсወ | Поδሕ չо աζኗ |
Test: W jakim stopniu jesteś agresywny - złość naszym wrogiem. admin. Admin. posted on 2 years ago — updated on 1 second ago. 629. views. Agresja to wrogie, napastliwe i zaczepne zachowanie, mające właściwość niszczącego działania. Agresja rodzi się często w gniewie.
LMpGJ8.